საფირმო სტილის როლი ბიზნესში
ავტორის სტილი დაცულია
ცერცვაძე თამარი
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
ეკონომიკისა და ბიზნესის ფაკულტეტის III კურსის სტუდენტი.
tamari.tsertsvadze109@eab.tsu.edu.ge
ანოტაცია
საწყის ეტაპზე სწორი გადაწყვეტილების მიღება ბიზნესის წარმატების გარანტია, ყველაზე მნიშვნელოვანი ამ დროს, ჩემი აზრით, სწორად შერჩეული საფირმო სტილია. ჩვენ ყოველდღიურად ვსაუბრობთ, გვესმის, გვიყვებიან, ვუყურებთ რეკლამებს კომპანიების შესახებ, მაგრამ არ გვაქვს პასუხი თუ როგორ მიაღწიეს მათ ამდენს, ვფიქრობ, ეს სწორედ მათ მიერ შერჩეული საფირმო სტილის დამსახურებაა, სწორედ ამიტომ, ცალკეულ, უკვე შემდგარ და წარმატებულ კომპანიებზე საუბარს ვარჩიე ამერჩია თემა, რომელიც თითოეულ მათგანს პირდაპირ ან ირიბად ეხება. ნაშრომში თავმოყრილია ინფორმაცია საფირმო სტილისა და მისი შემადგენელი ელემენტების შესახებ, ვსაუბრობ სასაქონლო ნიშნის უფლებების დარღვევის სახეებსა და კონკრეტულ მაგალითებზე, ასევე იმაზე თუ როგორ იშიფრება საფირმო ნიშნები. რა თქმა უნდა, როდესაც სამიზნე აუდიტორიისთვის იქმნება კონკრეტული პროდუქტი, აუცილებელია ფსიქოლოგიურ მხარეებზე კონცენტრირება, ამიტომ, ვიფიქრე, საინტერესო იქნებოდა საფირმო სტილზე ფერების ფსიქოლოგიის გავლენის განხილვა. ვსაუბრობ რეკომენდაციებზე, რომელიც კომპანიის სახელწოდების შერჩევისას უნდა გავითვალისწინოთ, და ბოლოს, ყველასათვის ცნობილი კომპანიების საფირმო სტილს მიმოვიხილავ.
Annotation
Making the right decision at the initial stage is a guarantee of business success, the most important thing in this case, in my opinion, is the quickly selected corporate style. We talk, we hear, we tell, we look at advertisements about the companies every day, but we do not have an answer as to how they achieved success, I think it’s the merit of the corporate style they have chosen, that is why I chose to talk about individual companies which are already established and successful and all of them are connected to each other directly or indirectly. There is given information about corporate style, as well its constituent elements in paper, I am talking about the types of infringement of trademark rights and specific examples, also regarding trademark, how to decode them. When the concrete product is created for target audience, it is necessary to focus on psychological parts. Depending on everything, I’ve decided it would be interesting to discuss the impact of color psychology on corporate style. I am talking about the recommendations that should be taken into account when choosing a company name, and finally, a review of the corporate style of well-known companies.
საფირმო სტილი და მისი შემადგენელი ელემენტები
საფირმო სტილი მეტად მნიშვნელოვანია ნებისმიერი ფირმისთვის, სწორედ მისი საშუალებით არის შესაძლებელი ფირმის გარჩევა სხვა ფირმებისგან, ის ეხმარება კომპანიას წარმოაჩინოს ინდივიდუალიზმი. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ მისი ელემენტები, ესენია : საფირმო ნიშანი, დასახელება, განსაკუთრებული შრიფტი, ფერების შეხამება, დევიზი, სარეკლამო ლოზუნგი, დიზაინი და სხვა.
თითოეული მათგანი განსხვავებული შინაარსის, თუმცა ერთმნიშვნელოვნად არსებითია ფირმისთვის, მაგალითად, საფირმო ნიშანი დადგენილი წესით რეგისტრირებული აღნიშვნაა, რომლის მიხედვითაც, შესაძლებელი ხდება მსგავსი პროფილის ფირმების განსხვავება და ერთმანეთისაგან გამიჯვნა. ის შეიძლება იყოს: სიტყვიერი (მაგალითად: ლიკანი, ბაკურიანი), სახვითი (მაგალითად: ავტომობილი მერსედესის ნიშანი) და სხვა. სასაქონლო ნიშნის დატვირთვიდან გამომდინარე, რა თქმა უნდა, არსებობს შეზღუდვები და მოთხოვნები, მაგალითად – ის არ უნდა იყოს მსგავსი ადრე რეგისტრირებული სასაქონლო ნიშნის ან „ყალბი“, რომელსაც შეუძლია მომხარებელი შეცდომაში შეიყვანოს. ასევე, არ უნდა ასახავდეს გერბებს, ოფიციალურ სიმბოლოებს და სხვა.
საფირმო ნიშნის ფუნქციებია: განმასხვავებელი, გარანტირება, სარეკლამო და დამცავი.
განმასხვავებელი ფუნქცია გულისხმობს, რომ უნდა მოხდეს ერთგვაროვანი საქონლის მწარმოებლების ერთმანეთისაგან განსხვავება, გარანტირება გულისხმობს მომხმარებლის დახმარებას საქონლის თვისების გარჩევაში, სარეკლამო ფუნქცია – საფირმო ნიშნის რეკლამის რანგში გამოსვლას, ხოლო დამცავი ფუნქციის მიხედვით ხდება ფირმის საქონლის ხარისხის სამართლებრივი დაცვის უზრუნველყოფა სხვა ფირმის საქონელთან კონკურენციის პირობებში.
სასაქონლო ნიშნის უფლებების დარღვევა
სასაქონლო ნიშნის უფლებების დარღვევის ორი სახე არსებობს: სასაქონლო ნიშნის გაყალბება, რაც მის გამოყენებას გულისხმობს სხვის მიერ და სასაქონლო ნიშნის იმიტაცია, რაც იშიფრება, როგორც მსგავსი ნიშნის გამოყენება.
სამწუხაროდ თუ საბედნიეროდ, ხშირია შემთხვევები, როდესაც მსგავს სიტუაციას ვაწყდებით, თითქოს წარუმატებელი ან დამწყები და ნაკლებად პოპულარული კომპანიები ცდილობენ იმიტირება მოახდინონ უკვე წარმატებული და წამყვანი კომპანიების სასაქონლო ნიშნების, ლოგოტიპების და ლოზუნგების, რათა მოახერხონ საკუთარი პროდუქტის გაყიდვების მოცულობის ზრდა. ამიტომ არ უნდა გაგვიკვირდეს, თუკი ინტერნეტში წავაწყდებით სტატიას, სახელწოდებით: Welcome to the era of fake products.
სასაქონლო ნიშნის იმიტაციის თვალსაჩინო მაგალითია ჩინური კომპანია, სახელწოდებით – Abidas. ის ცდილობს საკუთარი სახელწოდება მაქსიმალურად მიამსგავსოს უკვე წარმატებულ, ყველასთვის ცნობილ ბრენდს Adidas-ს. აღსანიშნავია, რომ არა მხოლოდ წარწერა, არამედ ბრენდის ლოგოც საკმაოდ მსგავსია, ერთადერთი განსხვავება, რაც რეალურად არსებობს არის ის რომ ორიგინალი Adidas-ის პროდუქტს ლოგოზე სამი ხაზი აქვს, ხოლო ყალბ პროდუქტს ორი. Abidas-ის გარდა უამრავი მსგავსი ფირმა არსებობს, რომელიც Adidas-ის იმიტირებას ცდილობს, ესენია – adimas, didasa, daiads, adadas, adibos, sports, abcids, abibag, abibas, adidos, aile, xineral, admilos, adivor, sdidsa.
ასევე, ყველასთვის ცნობილ და პოპულარულ მობილური ტელეფონის ბრენდს, Iphone-საც, ჰყავს „ყალბი“ ორეული. რომელიც ორიგინალისგან მხოლოდ მობილურზე არსებული სასაქონლო ნიშნის ფერით განსხვავდება.
სპორტული ბრენდი Nike-ის ყალბი ვარიანტიც არსებობს, თანაც არაერთი (Nibe, Hike), რომელიც პროდუქტის დიზაინით, საფირმო ნიშნით და დასახელებით საკმაოდ ჰგავს ორიგინალს. აღსანიშნავია, რომ ყალბ ფირმას, Nibe-ს, მაღაზიაც კი აქვს ჩინეთში.
მარტო მსოფლიო ბრენდები არ ხდებიან გამყალბებლების მსხვერპლნი, არც ჩვენს ქვეყანაში არსებული ბრენდები გახლავთ საკუთარ ანგარიშზე ქულის გარეშე: “საქპატენტისთვის” ცნობილი გახდა, რომ გერმანიის საპატენტო და სასაქონლო ნიშნების უწყებაში 2001 წლიდან კომპანია „Moscow wines&spirits company GMBH“-ს სახელზე რეგისტრირებული იყო ქართული ღვინის ადგილწარმოების დასახელებები: “წინანდალი”, “ქინძმარაული” და “ხვანჭკარა”, რომელსაც ხელშეკრულების ვადა 2011 წელს ეწურებოდა.
“საქპატენტმა” დაიქირავა გერმანული იურიდიული ფირმა, რომლის მეშვეობითაც, საჩივრით მიმართა გერმანიის საპატენტო და სასაქონლო ნიშნების უწყებას და „Moscow wines&spirits company GMBH“-ის რეგისტრაციის გაუქმება მოსთხოვა. საჩივარში განმარტებული იყო, რომ “წინანდალი”, “ქინძმარაული” და “ხვანჭკარა” არის რეგისტრირებული ქართული ღვინის ადგილწარმოშობის დასახელებები, რომელიც საქართველოს სახელმწიფოს საკუთრებაა და დაუშვებელია მათი სასაქონლო ნიშნით რეგისტრაცია რომელიმე უცხოური კომპანიის მიერ. ამის შემდეგ, „Moscow wines&spirits company GMBH“-ს ქართული ბრენდების გამოყენების უფლება აღარ მიეცემა.
როგორც აღმოჩნდა, ხშირია სასაქონლო ნიშნების მიტაცების მცდელობა, რაც ყურადღების მიღმა არც სოციალურ და სატელევიზიო მედიას არ რჩება. მომხმარებელთა პოზიციაც საინტერესოა, ისინი ყალბ პროდუქტს გაცილებით ნაკლებ ფასად იძენენ და ამით კმაყოფილნი არიან, თუმცა შესაძლოა მათ ვერც კი გაარჩიონ შეძენილი საქონელი ორიგინალი არის თუ არა და შეიძინონ პროდუქტი, რომელშიც არსებული თანხის ნახევარსაც კი არ გადაიხდიდნენ სრული ინფორმაციის ქონის შემთხვევაში.
როგორ იშიფრება საფირმო ნიშნები
Amazon (ამაზონი)
ამაზონი ყველასათვის ცნობილი ონლაინ გაყიდვების საიტია და საკმაოდ ბევრს აქვს ინფორმაცია მასზე, მაგრამ მხოლოდ მცირე ნაწილმა თუ იცის როგორ იხსნება მისი საფირმო ნიშანი, ლოგოტიპი. მასზე ვხვდებით მხოლოდ წარწერას, „ამაზონი“ (Amazon), რომელსაც ქვემოთ პატარა ნარინჯისფერი ისარი აქვს დართული, ისარი გამოდის ასო ა-დან და მთავრდება ზ-ზე (Z). რასაც არა მარტო ვიზუალური, შინაარსობრივი დატვირთვაც აქვს, ამით კომპანიის მწარმოებლებს იმის თქმა სურთ, რომ ისინი ყიდიან ყველაფერს დაწყებული ა-დან დამთავრებული ზ-მდე (ასორტიმენტი ფართოა). რაც შეეხება ისრის ვიზუალურ დატვირთვას, ის ასევე აღიქმება, როგორც ღიმილის სიმბოლო („სმაილი“), რაც გამოხატავს იმ ბედნიერებას, რომელსაც ადამიანები გრძნობენ, ამაზონზე რაიმეს შეძენისას. აგრეთვე, „Amazon”-ის ფუძემდებელმა ჯეფ ბეზოსმა, კომპანიისთვის სახელწოდება იქიდან გამომდინარე შეარჩია, რომ სწორედ ამ სახელს ატარებს მსფოლიოს უგრძელესი მდინარე, ამით მან სცადა გამოეხატა ფართო ასორტიმენტი, რასაც მისი კომპანია მომხმარებლებს 1994 წლიდან სთავაზობს.
Samsung (სამსუნგი)
ბრენდის სახელწოდება დაახლოებით ითარგმნება როგორც სამი ვარსკვლავი. ყურადღებას იპყრობს ფერების შეხამება, ლურჯი და თეთრი, რაც დაკავშირებულია ცასთან.
McDonald’s (მაკდონალდსი)
“მაკდონალდსის” ლოგო ნათელი მაგალითია იმისა, თუ როგორ შეიძლება ფერების ფსიქოლოგიის გამოყენება, რასაც მოგვიანებით უფრო ვრცლად განვიხილავ. ყვითელი და წითელი ფერები, რასაც საფირმო ნიშანზე ვხედავთ, ითვლება მადის აღმძვრელ ფერებად, ამიტომ, ცხადია, რომ საფირმო ნიშანი მარკეტინგული გათვლითაა შექმნილი. აგრეთვე, ამ ორი ფერის კონსისტენცია თვალის მომჭრელია და მარტივად შეუძლია ყურადღების მიქცევა.
Beats (ბითს)
კომპანიის ლოგო საკმაოდ ადვილად აღსაქმელია, ის აწარმოებს ყურსასმენს და მის საფირმო ნიშანზე ასო b მხოლოდ საფირმო ნიშნის სახელწოდების შემადგენელი ასო არ არის, ის შემოსაზღვრულია წრით, რომელიც ადამიანის თავის ფორმის ამსახველია, ხოლო მასში ჩასმული ასო-ბგერა, b, წარმოადგენ ამ ბრენდის ყურსასმენს, რომელიც თითქოს მომხმარებელს აქვს მორგებული, რაც აძლევს ადამიანებს საშუალებას, წარმოიდგინოს თავი ბრენდის ყურსასმენებით.
LG
LG საკმაოდ ცნობადი ბრენდია, მომხმარებელთა უმრავლესობა ბრენდის ლოგოდან ხოლოდ ორ ასოს აღიქვამს, ესენია: L და G, რასაც ადამიანები ვერ აცნობიერებენ არის ის, რომ ეს ორი ასო მთლიანობაში ადამიანის სახეს ქმინს. ასო L წარმოადგენს ცხვირს, ხოლო G ქმნის დანარჩენ სახეს, სწორედ ეს სძენს ლოგოს ადამიანურ ელფერს.
ფერების ფსიქოლოგიის გავლენა საფირმო სტილზე
აღიარებულია, რომ გადაწყვეტილების მიღებისას ადამიანები დიდ ყურადღებას ამახვილებენ ფერებზე, შესაძლოა ფერი იყო მასტიმულირებელი ან პირიქით, შემზღუდველი, სწორედ ამიტომ, ფირმები მაქსიმალურად ცდილობენ სწორად მოახდინონ ფერების შერჩევა და შეხამება საფირმო ნიშნის, ლოგოტიპის, შექმნისას.
იმ კომპანიებიდან, რომელთა საფირმო ნიშანიც წითელ ფერში არის გადაწყვეტილი, ყველაზე გამორჩეულია : coca-cola, canon, NETFLIX, H&M, Xerox. მას შეუძლია შექმნას სასწრაფოობის ეფექტი, რომელიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას გაყიდვებისათვის. ასევე, აღძრავს მადას და მას დეკორაციებზე ან საფირმო ნიშნებზე დატანით ხშირად იყენებენ სწრაფი კვების ობიექტებში. კვლევა აჩვენებს, რომ წითელ ფერს უფრო მეტად უპირატესობას ქალები ანიჭებენ(ქალები 9%, მამაკაცები 7%), ამიტომ ლოგიკურია, რომ ის კომპანიები, რომლეთა პროდუქციის რეალიზაციის სამიზნე აუდიტორია ქალბატონებია, უფრო მეტად გამოიყენებენ წითელ ფერს საფირმო სტილის შექმნისას, ვიდრე კომპანიები, რომლებიც პროდუქტს მამაკაცებისთვის ქმნიან.
სტატისტიკა ცხადყოფს, რომ ნარინჯისფერი ასოცირდება ღარიბულ ფერთან, ამიტომ ამ ფერის გამოყენება კომპანიებისთვის ნაკლებად სარგებლიანი უნდა იყოს, თუმცა მაინც ვხვდებით ბევრ წარმატებულ კომპანიას, რომელთა საფირმო ნიშანზეც ნარინჯისფერი მთავარი ან დამატებითი ფერია, მაგალითად: AMAZON, Mozilla Firefox, Mastercard.
ყვითელი ფერი ასოცირდება როგორც ახალგაზრდობის სიმბოლო, ამიტომ, ლოგიკურია, თუ ამ ფერს ისეთი კომპანიების საფირმო ნიშნებზე შევამჩნევთ, რომელთა სამიზნე აუდიტორიასაც მოზარდები წარმოადგენენ. თუმცა, აღსანიშნავი ფაქტია ისიც, რომ გამოკითხულ მამაკაცთა 57%, ხოლო ქალთა 35% თვლის, რომ ყვითელი მათი საყვარელი ფერია, ამიტომ, უპრიანია, ყვითელი ფერის მარკეტინგში გამოყენება, მიუხედავად კომპანიების სამიზნე აუდიტორიისა. მას აქტუალურად იყენებენ ფირმები, McDonald’s, Nikon, IMDB.
იასამნისფერი უპირატესობასთან და სიმდიდრესთან ასოცირდება, ამიტომ ამ ფერს ხშირად იყენებენ ფირმები, რომლებსაც სურთ ხაზი გაუსვან თავიანთ პრესტიჟს, იასამნისფერს ვხვდებით შემდეგი კომპანიების საფირმო ნიშნებზე: Yahoo, Milka, Taco bell.
შავი ფერი გავლენიანი ფერია, რომელიც ასოცირდება ძალაუფლებასა და ფუფუნებასთან, ძვირადღირებული ბრენდები ხშირად იყენებენ მას. შავი ფერის რაიმე ღია ფერთან შეხამება ბრენდს სძენს უნიკალურობასა და დახვეწილობას, გამოიყენება მოდისა და ჯანმრთელობის სფეროში. მცირე ჩამონათვალი ბრენდებისა, რომლებმაც თავიანთი საფირმო ნიშნისთვის შავი ფერი არჩიეს, ესენია : BOSS, PUMA, WWF, MTV (თეთრთან შეხამებით), LOREAL, Accenture.
საბოლოოდ კი ფერების გამოყენების სტატისტიკა საფირმო ნიშანში შემდეგია: ლურჯი- 35% წითელი-23%, შავი – 23%, ყვითელი – 5%, ვერცხლისფერი-4%, იასამნისფერი-3%, მწავენი-3%, ნაცრისფერი-2%, იასამნისფერი-1%, ვარდისფერი 1%
ის, რაც კომპანიის სახელწოდების შერჩევისას უნდა გავითვალისწინოთ
დღესდღეობით, თუნდაც ჩვენი ქვეყნის მაგალითიდან გამომდინარე, კომპანიებისათვის სახელის შერჩევის უცნაური ტენდენცია არსებობს, ხშირად ადამიანები ფირმას საკუთარ სახელებს არქმევენ, მაგალითად : „სილამაზის სალონი თამარი“. თუმცა გასათვალისწინებელია, რომ ამ დროს საკმაოდ დიდი რისკი არსებობს, რომელსაც შეუძლია გავლენა მთლიანად კომპანიის წარმატებაზე მოახდინოს, თუმცა აღსანიშნია, რომ ისეთ წარმატებულ კომპანიას, როგორიც არის Yahoo, თავდაპირველად საკუთარი დამფუძნებლის ჯერი იანგის საპატივცემულოდ Jerry’s Guide ერქვა.
კომპანიის სახელის შერჩევისას საკმაოდ მნიშვნელოვანი ფაქტორია თუ როგორ ითარგმნება ის უცხო ენებზე, რადგან შესაძლოა მისი მნიშვნელობა სხვა ენაზე უხერხული, შეურაწმყოფელი ან მიუღებელი აღმოჩნდეს. ფრანგული ბრენდი „Chloe“ ძალიან ჰგავს გერმანულ “Klo” – ს, რაც მათ ენაზე „ტუალეტს“ ნიშნავს.
ლოგიკურად შესაძლებელია მსგავსი სიტუაციების სიმრავლე, ამიტომ მაქსიმალურად ბევრი ინფორმაცია უნდა მოვიპოვოთ იმ სიტყვის თუ სიტყვების მნიშვნელობებისა, რომელთაც ჩვენი ბრენდის დასახასიათებლად გამოვიყენებთ, ან კომპანიას დავარქმევთ. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ინფორმაციის გადაუმოწმებლად შერჩეულმა სახელწოდებამ შესაძლოა უხერხულობა გამოიწვიოს ან უკეთეს შემთხვევაში საქილიკო გახდეს, აქედან კი ორივეს შეუძლია ბიზნესზე ნეგატიური გავლენის მოხდენა.
ყველასათვის ცნობილი კომპანიების საფირმო სტილის მიმოხილვა
ა) კომპანია „coca-cola“-ის მიმოხილვა
კომპანია „coca-cola“-ის მაგალითზე ნათლად შეგვიძლია ჩამოვაყალიბოთ ის ზემოთ ჩამოთვლილი ელემენტები, რომელიც საფირმო სტილს მივაკუთვნეთ.
საფირმო ნიშანი – ამ შემთხვევაში არის სიტყვიერი. აქვე შეგვიძლია გავაერთიანოთ შემდეგი ელემენტები: დასახელება და განსხვავებული შრიფტი, რადგან საფირმო ნიშანი კომპანიის დასახელებაა, რომელიც განსხვავებული შრიფტით გვაქვს წარმოდგენილი (კოკა-კოლის საფირმო ნიშანი განსხვავებული შროფტით დაწერილი მისი სახელწოდებაა, რომელიც განსხვავებული კალიგრაფიის პატრონმა, ფრენკ რობინსონმა შექმნა.)
რაც შეეხება ფერების შეხამებას, პროდუქტის შეფუთვაზე დღეს-დღეობით ორი ფერი დომინირებს, ესენია თეთრი და წითელი.
დიზაინი წლების განმავლობაში იცვლებოდა, კერძოდ ხდებოდა ბოთლის ფორმისა და მასზე განთავსებული წარწერის დიზაინის ცვლილება.
ხაზგასასმელია, რომ კომპანია დაახლოებით 200-მდე ქვეყანაში ახდენს პროდუქტის წარმოებას და, რა თქმა უნდა, ეწევა პროდუქტის რეკლამირებას, მაგალითად ტელევიზიების საშუალებით. პირველი სიტყვები რაც შეიძლება „coca-cola“-ის რეკლამიდან გაგვახსენდეს, არის – „რა უფრო გემრიელია კოკა-კოლასთან ერთად?“ ასევე ხშირად შევხვდებით სხვადასხვა დევიზებს, მაგალითად : „Grab your friends this summer”
ბ) კომპანია „Adidas“-ის მიმოხილვა
როგორც უკვე აღვნიშნე, ფირმა „Adidas“-ის პროდუქცია გაყალბების მსხვერპლიც კია, რაც იმას ნიშნავს, რომ კომპანია იმდენად წარმატებულია, რომ კონკურენტებს აღუძრავს სურვილს საკუთარი საფირმო სტილსა და ინდივიდუალიზმზე ფიქრის დრო არსებული პროდუქტის ყალბი ვერსიების დამზადებას მოახმარონ, ამიტომ საინტერესო იქნება მისი განხილვა საფირმო სტილის მიხედვით.
საფირმო ნიშანი – სიტყვიერი და სახვითი. პროდუქტზე დატანილია ნიშანი ბრენდის სახელწოდების და ასევე „საფირმო ფიგურა“.
ფერების შეხამება – კომპანია პროდუქტზე ძირითადად თეთრი ან შავი ფერით იტანს საკუთარ სახელწოდებასა და სასაქონლო ნიშანს.
დევიზი – “Imposible is nothing” ( შეუძლებელი არაფერია)
დასკვნა
საფირმო სტილი არის ის, რაც კომპანიის შესახებ ინფორმაციას ირიბად გვაწვდის, ამიტომ მისი ჩამოყალიბებისას ყველა პუნქტი სწორად უნდა იყოს შერჩეული. ახალი არ არის, რომ საფირმო სტილის მიხედვით შეგვიძლია განვასხვავოთ კომპანიები. როგორც აღმოჩნდა, საკმაოდ ბევრი ფირმა ცდილობს საკუთარი სასაქონლო ნიშანი მიამსგავსოს ან გააყალბოს და მოახდინოს იმიტირება უკვე წარმატებული ბრენდებისა, რომლებმაც მსოფლიო მოიცვეს. სასაქონლო ნიშანი, ლოგოტიპი, იმდენად დიდ ზეგავლენას ახდენს მომხმარებლებზე, რომ მისი შერჩევა დიდ ძალისხმევას მოითხოვას, განსაკუთრებით, თუ პრეტენზია კრეატიულ სასაქონლო ნიშანზე და შესაბამისად წარმატებული ბიზნესის შენებაზე გვაქვს.
საფირმო სტილის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ელემენტი, საფირმო ნიშანი, ფერების გარეშე არაფრით გამორჩეული, ნაკლების მთქმელი და შესაძლოა ბანალურიც კი ყოფილიყო. თუმცა, ფერების გამოყენება მხოლოდ მრავალფეროვნების გამო არ ხდება, მას ფსიქოლოგიური დატვირთვაც აქვს. როგორც ჩანს, სასაქონლო ნიშანი მხოლოდ იმისთვის არ არსებობს, რომ პროდუქტი შემცვლელ პროდუქტთა შორის ამოვიცნოთ. საკამოდ დიდი მნიშვნელობა აქვს კომპანიის დასახელებას, რამდენად მისაღებია ის სხვადასხვა ქვეყნისათვის, ხშირია შემთხვევები, როდესაც პროდუქტის გაყიდების მოცულობის არაპროგნოზირებადი ვარდნა სწორედ კომპანიის სახლწოდების არასათანადო, უხერხულ და მიუღებელ მნიშვნელობას უკავშირდება სხვადასხვა ქვეყანაში, ამიტომ თუ გვსურს ჩვენმა კომპანიამ მსოფლიო მოიცვას, აუცილებლად უნდა დავრწმუნდეთ სახელწოდების ადეკვატურობაში.
საფირმო სტილი არის ის, რისი მეშვეობითაც შესაძლებელია მომხამრებლებს მივაწოდოთ ინფორმაცია ჩვენი კომპანიის პროფილის, შინაარსის, პრუდიქტის შესახებ. მისი თითოეული ელემენტი კი მეტად მნიშვნელოვნად შესარჩევია. წარმატებული ბიზნესის უკან სწორად ჩამოყალიბებილი საფირმო სტილი დგას და პირიქით, სწორად ჩამოყალიბებული საფირმო სტილია წარმატებული ბიზნესის საწინდარი.
როგორც უკვე აღვნიშნე, დღეს არ არის გასაკვირი ინტერნეტში არსებული სტატია სახელწოდებით „Welcome to the era of fake products.“ (მოგესალმებით ყალბი პროდუქტების ეპოქაში). რომ არა საფირმო სტილი არ იარსებებდა ყალბი პროდუქტებიც. დღეს საფირმო სტილის ეპოქაა, რის გამოც ყალბი პროდუქტები არსებობს. ვფიქრობ, ეს ნაკლები გამბედაობის ან მარტივი გზის მოძიებით არის გამოწვეული.
საბოლოოდ შეიძლება ითქვას, რომ რამდენი კომპანიაც არსებობოს ორიგინალი პროდუქციით, ზუსტად იმდენი საფირმო სტილია. საფირმო სტილი არის ის, რის გარეშეც ბიზნესი ვერ იარსებებდა.
გამოყენებული ლიტარატურა:
1. ერქომაშვილი გ. ხარაიშვილი ე,. 2011. „ფირმის ეკონომიკა,თეორია და პრაქტიკა“, თბილისი: გამომცემლობა „უნივერსალი“
2. Chandan Anand, 2020. “Which brand do you buy, Adidas or Abidas?” (20. 12. 2020)
https://www.quora.com/Which-brand-do-you-buy-Adidas-or-Abidas
3. “Adidas fake logos” (21. 12. 2020)
https://oui-non.tumblr.com/post/138468986345/adidas-fake-logos
4. “Original Vs Fake products”. (20. 12. 2020)
https://brandsandfakes.com/original-vs-fake-products/245/
5. DEANA ZAFIR, 2019, “5 Well-Known Fake Sneaker Stores and Brands in China” (19. 12. 2020)
https://straatosphere.com/fake-sneaker-stores-china/
6. Interpressnews, 2012, „საქართველომ გერმანიაში მითვისებული ეროვნული ბრენდები დაიბრუნა“ (21. 12. 2020)
https://www.interpressnews.ge/ka/article/190602-sakartvelom-germaniashi-mitvisebuli-erovnuli-brendebi-daibruna
7. 6. Wikipedia, 2017, “კოკა-კოლა (კომპანია)” (19. 12. 2020) 6.
https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%90-%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%90_(%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%9E%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%90)
8. Mike Mozart, 2014, “Share a Coke Name Promotional Coca Cola Bottles” (20. 12. 2020)
https://www.flickr.com/photos/jeepersmedia/14320075349/
9. Adidas’s staff writer, 2016, “Adidas creates ‘Impossible is Nothing’ campaign featuring Muhammad Ali” (19. 12. 2020)
https://www.thedrum.com/news/2016/03/31/2004-adidas-creates-impossible-nothing-campaign-featuring-muhammad-ali
10. Rudia Obias, 2017, “The Hidden Meanings Behind 15 Company Names” (20. 12. 2020)
https://www.mentalfloss.com/article/87172/hidden-meanings-behind-15-company-and-brand-names
11. Caitling Jordan, 2020, “50 famous logos with hidden meanings” (21. 12. 2020)
https://www.canva.com/learn/hidden-meanings-behind-50-worlds-recognizable-logos/
12. “ფერების ფსიქოლოგია მარკეტინგში. 9 ყველაზე პოპულარული ფერი!”, 2017 (20. 12. 2020)
https://lemons.ge/ka/blog/49-%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98/122-4277
13. Divya Abe, 2015, “100 Famous Brand Logos From The Most Valuable Companies of 2020” (20. 12. 2020)
https://blog.designcrowd.com/article/744/100-famous-corporate-logos-from-the-top-companies-of-2015
14. “საკუთარი სახელები ბავშვებს უხდებათ, კომპანიას – არა! – რა საფრთხეს შეიცავს არასწორი „ნეიმინგი“?!”, 2018. (20. 12. 2020)
https://www.marketer.ge/startups-naming-problems/
15. Ganda Suthivarakom, 2020,” Welcome to the Era of Fake Products” (21. 12. 2020)
https://www.nytimes.com/wirecutter/blog/amazon-counterfeit-fake-products/
