საქართველოს გრძელვადიანი სუვერენული საკრედიტო რეიტინგი ერთი საფეხურით გაიზარდა

რედაქციისგან

საკრედიტო სარეიტინგო სამსახურმა Standard & Poor’s-მა საქართველოს მთავრობის გრძელვადიანი სუვერენული საკრედიტო რეიტინგი უცხოურ და ეროვნულ ვალუტაში ვალდებულებებზე B-დან B+ დონემდე გაზარდა. მოკლევადიანი რეიტინგი დამტკიცდა “B” დონეზე. რეიტინგის პროგნოზი არის “სტაბილური”. ვალუტის გადარიცხვისა და კონვერტაციის რისკის შეფასება ქართველ არასუვერენულ მსესხებელთათვის BB–დან BB დონემდე გაიზარდა, ხოლო დეფოლტის შემდეგ ვალის გასტუმრების მოსალოდნელი დონის სუვერენული რეიტინგი უცხოურ ვალუტაში ვალდებულებებზე B დონეზე დამტკიცდა.

ეიტინგის ზრდა გამოწვეულია ჩვენი შეხედულებით, რომ “B” კატეგორიის სხვა ქვეყნებთან შედარებით საქართველოს ეკონომიკის სტრუქტურა და ზრდის პერსპექტივა უკეთესი აქვს”, – განაცხადა Standard & Poor’s-ის საკრედიტო ანალიტიკოსმა, ტრევორ კულინანმა. – ჩვენი აზრით, საქართველოს ხელისუფლების მიზანმიმართულებამ საბაზრო რეფორმების გატარებასთან დაკავშირებით საშუალოვადიან პერსპექტივაში ხელი უნდა შეუწყოს ქვეყნის ეკონომიკური და ფისკალური მაჩვენებლების გაუმჯობესებას.
ჯერ კიდევ 2006 წლიდან დაწყებული, 2008 წლის აგვისტოში რუსეთთან მოკლე, მაგრამ საინტერესო სამხედრო კონფლიქტის შემდეგ და მსოფლიო ფინანსური კრიზისის დროს საქართველომ მნიშვნელოვანი მოცულობის პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები მიიღო. ჩვენ მიგვაჩნია, რომ ვალების შედარებით დაბალი დონე და ბიზნესის კეთებისთვის კარგი რეჟიმი მომავალშიც შეუწყობს ხელს ინვესტიციების მოზიდვას, ასევე, ეს ხელს შეუწყობს საქართველოს გეოგრაფიული მდებარეობით გამოწვეული პრივილეგიების რეალიზაციას, როგორც მნიშვნელოვანი სატრანზიტო “ხიდი” ევროპასა და აზიას შორის. მოველით, რომ საშუალოვდიან პერსპექტივაში საქართველო ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-ის მაჩვენებლების ზრდით გაუსწრებს სხვა ქვეყნებს “თანაბართა ჯგუფიდან”.
პროგნოზი “სტაბილური” განსაზღვრავს ჩვენს მოლოდინს იმის შესახებ, რომ საშუალოვადიან პერსპექტივაში ქვეყნის ეკონომიკა ზრდას გააგრძელებს, რაც “B” კატეგორიის ქვეყნებთან შედარებით საქართველოს პოზიციების შემდგომ გაძლიერებას შეუწყობს ხელს. მიგვაჩნია, რომ პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები მიუხედავად იმისა, რომ უკვე აღარ აღწევს უწინდელ რეკორდულ დონეს – თითქმის 2 მლრდ ევროს, მაგრამ ვვარაუდობთ, რომ იგი ეკონომიკის მაღალი ზრდის ხელშესაწყობად საკმარისი იქნება, ასევე, გარე დეფიციტის მნიშვნელოვანი ნაწილის ფინანსირებისთვის. ასევე, მოველით, რომ დონორთა მნიშვნელოვანი დახმარება ძველებურად პოზიტიურ გავლენს მოახდენს ქვეყნის სახალხო და საგარეო ფინანსების მდგომარეობაზე.
ნეგატიური გავლენა რეიტინგზე შესაძლებელია გაძლიერდეს, თუკი საშუალოვადიან პერსპექტივაში, საგარეო ანგარიშებში დისბალანსი საგარეო ვალის სწრაფ ზრდას გამოიწვევს (უარყოფითი სხვაობა საგარეო აქტივებსა და საგარეო ვალდებულებს შორის), რომლის დონე ჩვენს მოლოდინს გადააჭარბებს (დაახლოებით 80% მიღებული მიმდინარე ოპერაციების გაანგარიშებიდან). რეიტინგზე ამგვარი ზეწოლის სხვა შესაძლო ფაქტორი შეიძლება გახდეს გაფართოებული მთავრობის ბიუჯეტის დეფიციტი, რომელიც გადააჭარბებს ჩვენს შეფასებას და ფინანსირების სავალო გაზრდამდე მიგვიყვნს. სხვა მხრივ, მეტი ფისკალური კონსოლიდაციის აქტიური მოქმედებების გატარებას, ეკონომიკის ზრდის განახლებასა და პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების შემოდინების მიახლოებას 2008 წლის მდგომარეობამდე, ასევე, გეოპოლიტიკური რისკების მდგრად კლებას შეუძლიათ სუვერენულ რეიტინგს დადებითი დინამიკა შესძინონ.
საქართველოს ბანკის რეიტინგი ქვეყნის სუვერენული რეიტინგების გაზრდის მიუხედავად არ იცვლება
14 აპრილს, საკრედიტო სარეიტინგო სამსახურმა Standard & Poor’s-მა განცხადება გააკეთა იმის შესახებ, რომ 2010 წლის 12 აპრილს საქართველოს ხელისუფლების გრძელვადიანი სუვერენული რეიტინგები უცხოურ და ეროვნულ ვალუტში ვალდებულებებზე გაზრდის მიუხედავად, “საქართველოს ბანკის” საკრედიტო რეიტინგი უცვლელი რჩება.
“საქართველოს ბანკის” რეიტინგი გამოხატავს ფაქტს, რომ იგი არის უმსხვილესი ქართული ბანკი, და რომ დომინირებული პოზიცია უკავია შიდა ბაზარზე. კაპიტალიზაციის დონე და რეზერვები დამაკმაყოფილებებლია და უზრუნველყოფენ ბანკის შესაძლებელობებს დანაკარგების ადსორბირება მოახდინოს. ამასთანავე, 2009 წელს ეკონომიკის რეცესიასთან დაკავშირებულმა პრობლემებმა, ერთი წლით ადრე რუსეთთან სამხედრო კონფლიქტმა ნეგატიური გავლენა იქონიეს საკრედიტო პორტფელის ხარისხზე და ამ ორგანიზაციის ფინანსურ მაჩვენებლებზე. კლიენტებზე გაცემული პრობლემური კრედიტების წილი, კრედიტების საერთო მოცულობიდან გაიზარდა ყველზე მცირე 2008 წლის დეკემბრის 3%-დან 7,5%-მდე 2009 წლის ბოლოს, ხოლო შემოსავალმა საკრედიტო რისკების მაღალი ფასის გამო იკლო.
2009 წლის ბოლო კვარტალში საქმინობის აქტიურობის ამაღლებისა და მიმდინარე წელს დაკრედიტების ზრდის მოსალოდნელი განახლების თვალსაზრისით, ჩვენ ვვარაუდობთ, რომ უახლოეს პერიოდში საქართველოს ბანკის ფინანსური მაჩვენებლების გაუმჯობესდება. საქართველოს ბანკის რეიტინგის ამაღლებისთვის აუცილებელი პირობაა გაუმჯობესდეს აქტივების ხარისხის მაჩვენებლები, მომგებიანობის მაჩვნებლები კაპიტალიზაციის დამაკმაყოფილებელი დონის შენარჩუნების შემთხვევაში და მთლიანობაში სტაბილური ლიკვიდურობა.
ბანკ “კონსტანტას”” A- საერთაშორისო რეიტინგი მიენიჭა
2009 წელს საქართველოს საბანკო სივრცეში არსებული ვითარების მიუხედავად, ბანკ “კონსტანტას” A- საერთაშორისო რეიტინგი მიენიჭა. აღნიშნული გადაწყვეტილება მიკროსაფინანსო ბანკების სარეიტინგო ცნობილმა საერთაშორისო კომპანიამ M-CRIL (Micro Rating International) მიიღო.
რეიტინგის მინიჭებისას დეტალურად იქნა შესწავლილი კომპანიის საქმიანობა, შედეგები და სამომავლო პერსპექტივები, ასევე, ქვეყანაში შექმნილი სიტუაცია და შედეგად, ბანკმა “კონსტანტამ” გაუმჯობესებული სარეიტინგო მაჩვენებელი დაიმსახურა: 2008 წელს ბანკს B+ რეიტინგი ჰქონდა. M-CRIL-ის წარმომადგენლების მიერ გაკეთებული დასკვნის მიხედვით, ბანკი “კონსტანტა”” სწრაფად განვითარებადი საბანკო ინსტიტუტია, რომელიც დაკომპლექტებულია უმაღლესი კვალიფიკაციის მქონე კადრებით. 2009 წლის მანძილზე ბანკმა ზრდა განიცადა, ხოლო წელი მოგებით დაასრულა.
ბანკს აქვს გამორჩეულად ჯანსაღი საკრედიტო პორტფელი, რაც კომპანიაში კარგად განვითარებული კონტროლის სისტემების არსებობის შედეგია. კაპიტალის ადექვატურობის კოეფიციენტისა და პორტფელის ხარისხიდან გამომდინარე, ბანკ “კონსტანტას” თავისუფლად შეუძლია დამატებითი კომერციული რესურსის მოზიდვა და ათვისება” – აღნიშნულია დასკვნაში.
ყაზახეთის საბანკო სექტორის კრიზისიდან
გამოსვლის ნიშნები თითქმის არ სჩანს
“ჩვენ ვვარაუდობთ, რომ აქტივების არადამაკმყოფილებელი ხარისხი, ფინანსირების საიმედო წყაროების არარსებობა და დაბალი კაპიტალიზაცია შენარჩუნდება სულ მცირე 2 წელი, მიუხედავად იმისა, რომ პრობლემური კრედიტების პიკის დონე, როგორც ჩანს, 2010 წლის მეორე ნახევარში იქნება””, – საუბარია საკრედიტო სარეიტინგო სამსახურის Standard & Poor’s-ის 19 აპრილს გამოქვეყნებულ ანგარიშში “ყაზახეთის საბანკო სექტორის სახელმწიფო რისკის შეფასება””.
“ამიტომ, ჩვენ მივიჩნევთ, რომ ყაზახეთის ბანკების რეიტინგის აწევის პოტენციალი უახლოეს პერსპექტივაში საკმაოდ შეზღუდულია. მისი ზრდისთვის, როგორც მინიმუმ, ეკონომიკის მნიშვნელოვანი გაუმჯობესება და ფუნდამენტალური დისბალანსების თავიდან მოშორებაა საჭირო”, – აღნიშნა ანგარიშის ავტორმა Standard & Poor’s-ის საკრედიტო ანალიტიკოსმა მიხეილ ნიკიტინმა.
სააგენტოში მოელიან, რომ საშუალოვადიან პერსპექტივაში ყაზახეთის ეკონომიკის მდგომარეობა გაუმჯობესებას დაიწყებს ნახშირწყალბადის დიდი მარაგების ასორტიმენტის ხარჯზე და ეს ცვლილება დადებითად იმოქმედებს საბანკო სექტორის აქტივების ხარისხზე.
თუმცა, მივიჩნევთ, რომ აქტივების ხარისხის მაჩვენებლები, როგორც მინიმუმ, კიდევ 2 წელი ვერ მიაღწევენ დონეს, რომელიც 2007 წლის შუა პერიოდში აღინიშნებოდა.””ვვარაუდობთ, რომ კაპიტალიზაციის ზრდა და ყაზახეთის ბანკების განვითარების დინამიკის დაჩქარება 2010-2011 წლებში მნიშვნელოვნად ჩამორჩება მთლიანად ეკონომიკის ზრდას. როგორც ჩანს, ბანკების მოღვაწეობის ნორმალიზაცია მხოლოდ 2011 წლის შემდეგ მოხდება””, – დააზუსტა ანგარიშის თანაავტორმა Standard & Poor’s-ის საკრედიტო ანალიტიკოსმა, კატერინა ტროფიმოვამ.
საქმიდან გამომდინარე, საბანკო სექტორში ტურბულაცია ხელს უნდა უწყობდეს იმ უმსხვილესი მოთამაშეების პოზიციების განმტკიცებას, რომელთაც მეტი სიცოცხლისუნარიანი ბიზნეს-სტრატეგა გააჩნიათ და უფრო კონსერვატულ ფინანსურ პოლიტიკას ახორციელებენ. სააგენტოს ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ აქტივების ზრდის ძირითადი მამოძრავებელი, უახლოესი 12-15 თვის განმავლობაში ყაზახეთის საშუალო ზომის ბანკები იქნებიან.
რუსეთის სატელეკომუნიკაციო კომპანიებს რეგულირება ძალიან არ აღიზიანებთ
სარეიტინგო საგენტო Standard & Poor’s-მა აპრილის დასაწყისში გამოაქვეყნა ანგარიში “რამდენად მისაღებია რუსეთის სატელეკომუნიკაციო კომპანიების რეიტინგებისთვის რეგულირების სისტემა?. სააგენტო აღნიშნავს, რომ მთლიანობაში იგი რუსულ საკომუნიკაციო მრეწველობაში რეგულირების ზემოქმედებას რუსულ სატელეკომუნიკაციურ კომპანიებზე აფასებს, როგორც შედარებით რბილს, თუმცა, რეგულირების სისტემაში გაუთვალისწინებელმა მათთვის არახელსაყრელმა ცვლილებებმა შეიძლება გრძელვადიან პერსპექტივაში კავშირის ოპერატორების საკრედიტო რეიტინგზე ნეგატიური გავლენა იქონიოს.
“ამგვარად, რეგულირებას სერიოზულ ნეგატიურ ფაქტორად არ განვიხილავთ რუსული სატელეკომუნიკაციო კომპანიების ბიზნეს-რისკების პროფილის კუთხით, – აცხადებს სააგენტოს საკრედიტო ანალიტიკოსი, ალექსანდრე გრიაზნოვი და დასძენს – ამის გამო ჩვენი შეფასება მობილური კავშირების ოპერატორების ბიზნეს-რისკების პროფილზე არის “დამაკმაყოფილებებლი”, ხოლო იმ საკაბელო კავშირის ოპერატორების ბიზნეს-რისკების პროფილის შეფასება, რომლებსაც მეტ-ნაკლებად მდგრადად მივიჩნევთ – “მისაღები”.
აღსანიშნავია ასევე, რომ ევროკავშირის უმრავლესი ქვეყნებისგან განსხვავებით რუსული კავშირის ოპერატორებისთვის რეგულირება იმდენად გამაღიზიანებელი არ არის, თუმცა, რჩება რეიტინგის ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ფაქტორად.
რუსეთში ჯერ ჩამოყალიბებული არ არის ერთიანი დამოუკიდებელი სატელეკომუნიკაციო კომპანიების მარეგულირებელი ორგანო. საკომუნიკაციო ბაზარზე მოღვაწე სხვადასხვა მიმართულებებს რუსეთში რამდენიმე ფედერალური სამსახური არეგულირებს, მათ შორის, ზედამხედველობის ფედერალური სამსახური კავშირის, ინფორმაციული ტექნოლოგიებისა და მასობრივი კომუნიკაციის სფეროების მიმართულბით, ფედერალური ანტიმონოპოლიური სამსახური და რამდენიმე სხვა სახელმწიფო ორგანო.
რუსეთში მობილური ოპერატორები იყენებენ ლიცენზიის დაბალ ფასსა და სიხშირეს, თუმცა ისინი მსგავსი მომხმარებლისაგან “სიხშირის გაწმენდის” პრობლემას შეეჯახნენ, ძირითადად – სამხედროებისგან. საკაბელო კავშირის მომსახურება რუსეთში უმეტესად რეგულირდება, მაგრამ კავშირის ოპერატორებს ძველებურად შეუძლიათ გამოიყენონ დაბალი ჯარიმები და გაწელილი სასამართლო დავები თავიანთი ლიდერის პოზიციის შესანარჩუნებლად.
“ჩვენ არ მოველით, რომ რუსეთის მობილური კავშირის ოპერატორები მარეგულირებელი მრეწველობის კონკრეტული ცვლილებების შემთხვევაში, მნიშვნელოვანი რისკის წინაშე აღმოჩნდებიან, რამდენადაც ისინი უკვე მუშაობენ კონკურენციის მაღალი დონის პირობებში, სადაც ფასებს ბაზარი კარნახობს. თუმცა, საკაბელო კავშირის ძირითად ოპერატორებს, შესაძლოა, თავიანთ ბიზნეს-მოდელებში მნიშვნელოვანი კორექტირების შეტანა მოუწიოთ, თუკი მარეგულირებელი ორგანო “სააბონენტო ხაზის გათავისუფლებას”” შემოიღებს, იმდენად, რამდენადაც მას შეუძლია რენტაბელობის მაჩვენებლებზე ზემოქმედება იქონიოს. თუმცა, ამჟამინდელ რეიტინგებში ამგვარი ცვლილებების მაღალი ალბათობა გათვალისწინებული არ არის.
ბრიტანეთი წლის განმავლობაში შესაძლოა უმაღლეს რეიტინგს გამოეთხოვოს
მსოფლიოში ობლიგაციების უმსხვილესი ფონდი – ამერიკული PIMჩO – მიიჩნევს, რომ დიდი ბრიტანეთი წლის განმავლობაში, შესაძლოა, უმაღლესს საკრედიტო რეიტინგსს – AAA-ს გამოეთხოვოს. ფონდის გლობალური საპორთფელო მენეჯერის, სკოტ მაიზერის განცხადებით, PIMCO ბრიტანეთსა და ამერიკულ სახაზინო ობლიგაციებთან დაკავშირებით ნეგატიურ პროგნოზს ინარჩუნებს.
ფონდის მენეჯერმა იქვე დააზუსტა, რომ ამერიკის საკრედიტო რეიტინგი ბრიტანეთთან შედარებით უფრო მყარია. საბერძნეთის ვალების პრობლემის გადაჭრის საკითხთან დაკავშირებით ევროპის ქმედებების კომენტირებისას, სკოტ მაიზერი აღნიშნავს, რომ “ისინი არაეფექტურად გამოიყურებიან”, – გადმოასცემს ღეუტერს-ი.
გასულ თვეს PIMჩO-ს აღმასრულებელმა დირექტორმა, ბილ გროსმა აღნიშნა, რომ ბრიტანეთის ვალების “პირამიდა”, სავარაუდოთ, ინფლაციასა და ფუნტი-სტერლინგის გაუფასურებას დააჩქარებს. თუკი ბაზარი ამ პროგნოზს საბოლოოდ დაიჯერებს, დიდი ბრიტანეთი “ვალების მახეში” აღმოჩნდება, საიდანაც ამოსვლა ადვილი ნამდვილად არ იქნება.
თავის მხრივ, სარეიტინგო სამსახურმა შტანდარდ &ამპ; Pოორ’ს-მა ამავე პერიოდში გაფრთხილება გააკეთა, რომ, შესაძლოა, გაერთიანებული სამეფოს რეიტინგი დაწიოს, თუკი მაისის საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვებულები საბიუჯეტო დეფიციტის მნიშვნელოვნად შემცირებას არ დაიწყებენ.
Standard & Poor’s-მა დიდი ბრიტანეთის რეიტინგის “ნეგატიური” პროგნოზი უცვლელად დატოვა, რადგან “ფისკალური კონსოლიდაციის უფრო დამაჯერებელი გეგმის არარსებობის გამო, სახელმწიფოს წმინდა ვალის სიმძიმე შეიძლება მიუახლოვდეს ზღვარს, რომელიც არ შეესაბამება AAA დონეს. სააგენტო მიიჩნევს, რომ ამ წელს დიდი ბრიტანეთის სახელმწიფო ვალი მშპ-ის 77%-მდე გაიზრდება და უკვე 2014 წელს მშპ-ის 100%-ს მიუახლოვდება.
PIMCO (Pacific Investment Management Company) – უმსხვილესი ფონდია მსოფლიოში, რომელიც ინსტრუმენტებში ინვესტიციებს ახორციელებს ფიქსირებული შემოსავლიანობით. ფონდის მმართველობაში არსებული აქტივების მთლიანი ღირებულება 1 ტრლნ დოლარია.
Forbes-მა მსოფლიოს 2000 უმსხვილესი კომპანიის რეიტინგი გამოაქვეყნა
ამერიკულმაForbes-მა მსოფლიოს უმსხვილესი კომპანიების ყოველწლიური რეიტინგი წარმოადგინა. იგი შედგენილია 4 მაჩვენებლის მიხედვით – ამონაგები, მოგება, აქტივები და საბაზრო კაპიტალიზაცია. თითოეული მათგანი თანაბრად მოქმედებს სიაში კომპანიის ადგილის განსაზღვრაში.
ამ წლის ჩამონათვალი იმის დემონსტრირებაა, თუ რამდენად დინამიურია გლობალური ბიზნესი. რეიტინგი 62 ქვეყნის 2000 კომპანიისგან შედგება. მიუხედავად იმისა, რომ წელსაც ამერიკა (515 კომაპნია) და იაპონია (210) დომინირებენ, ისევე როგორც გასულ წელს, მათი წარმომადგენლები 333 პოზიციით შემცირდა. ყველაზე დიდი პროგრესი ჩინეთმა (113), კანადამ (62) და ინდოეთმა (56) აჩვენა.
თავიანთი წარმომადგენლები გაზარდეს ირლანდიამ, შვედეთმა და სამხრეთ აფრიკამ, ხოლო ომანი და ლიბანი საერთოდ პირველად მოხვდნენ სიაში.
2000 უმსხვილესი კომპანიის ერთობლივი მაჩვენებლებია – $30 ტრლნ ამონაგები, $1.4 ტრლნ მოგება. ისინი მართავენ $124 ტრლნ აქტივებსა და ბაზრზე მათი ფასია $31 ტრლნ. წინა წლის რეიტინგთან შედარებით, ყველა მაჩვენებელი შემცირდა კაპიტალიზაციის გარდა, რომელიც 61%-ით გაიზარდა.
ფინანსურ სექტორში განცდილი კრიზისის მიუხედავად, ბანკები სიაში დღემდე დომინირებენ და 308 ადგილს იკავებენ, რაც, პირველ რიგში, თავიანთი აქტივების დამსახურებაა.Yნავთობისა და გაზის კომპანიებმა (115 წარმომადგენელი სიაში) მიიღეს კარგი ამონაგები და მოგება და გაზარდეს კაპიტალიზაცია, მაგრამ ზრდის ლიდერებად ვერ იქცნენ. ამონაგების ზრდით (27%) პირველ ადგილზე სადაზღვევო კომპანიები დგანან, მოგების მხრივ – ბიოტექნოლოგიური კომპანიები (20%).
სიაში 28 რუსული კომპანია მოხვდა და მათგან 4 პირველ 100-ში შედის – “გაზპრომი” (16), “ლუკოილი” (69), როსნეფტი” (77) და “სბერბანკი” (93).
საშემოსავლო გადასახადის თანაბარი დაბეგვრის სკალა სულ უფრო მეტ ქვეყანაში იკიდებს ფეხს
ბოლო 30 წელი მსოფლიოს სხვადასახვა ქვეყანაში საშემოსავლო გადასახადის მაქსიმალური განაკვეთის დაწევა შეიმჩნევა. 1980 წლიდან 2005 წლამდე საშემოსავლო გადასახადის მაქსიმალური განაკვეთის საშუალო მნიშვნელი 62%-დან 36%-მდე შემცირდა. ეს პროცესი განვითარების სხვდასხვა დონეზე მყოფ ქვეყნებში შეიმჩნეოდა. მეორე გლობალური ტენდენცია – საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთის პროგრესის დონის შეჩერება, სხვაობა მაქსიმალურ და მინიმლურ განაკვეთებს შორის პროგრესირებადი დაბეგვრის სისტემებში მცირდება.
საგადასახადო სისტემის ევოლუციის მთავარ შტრიხად გასული საუკუნის 90-იანი წლებიდან დაწყებული საშემოსავლო გადასახადის თანაბარი შკალის სულ უფრო გავრცელება იქცა. თუკი ადრე თანაბარ სკალას იყებდნენ მხოლოდ ძალიან პატარა ქვეყნები, 90-იანი წლებიდან ეს პრაქტიკა გაფართოვდა. მაგალითად 90-იანების შუა ხანებში ამ სისტემაზე სამივე ბალტიისპირეთის ქვეყანა გადავიდა, მაგრამ ძალიან მაღალი განაკვეთით.
2001 წელს რუსეთი იყო პირველი უმსხვილესი ქვეყანა, რომელმაც საშემოსავლო გადასახადის თანაბარი შკალა შემოიღო, თან საკმაოდ დაბალი განაკვეთით (13%). ორი პროგრესული განკვეთი (20% და 30%) მაღალი შემოსავლების მქონე პირებისათვის გაუქმდა, ასევე გაუქმდა ერთპროცენტიანი გადარიცხვები საპენსიო ფონდში.
ბოლო ათწლეულის განმავლობაში საშემოსავლო გადასახადის თანაბარი დაბეგვრის სკალაზე გადასული ქვეყნების რიცხვი სწრაფად გაიზარდა: მიმდინარე წლის 1 იანვრის მდგომარეობით ასეთი უკვე 29 ქვეყანაა. ხოლო მაგალითად, პოლონეთი, ხორვატია, უნგრეთი და მექსიკა ამ სისტემაზე გადასვლის საკითხს განიხილავენ.
თუმცა, თუკი საშომოსავლო გადასახადის თანაბარი სკალის მქონე ქვეყნების ჩამონათვალს ყურადღებით გადავხედავთ, შევამჩნევთ, რომ მასში წარმოდგენილია ყოფილი სოციალური ქვეყნები და შესაბამისად ნაკლებადაა წარმოდგენილი განვითარებული ქვეყნები. შედარებით მეტად განვითარებული ქვეყნებიდან მხოლოდ ისლანდიამ შემოიღო თანაბარი შკალა, რომელიც სამი წლის შემდეგ პროგრესულ სკალას დაუბრუნდა.