ვის ხარჯზე იზრდება ლუქსის კლასის ბაზარი
ლუქსის კლასის ბაზარი გასაოცარი სისწრაფით იზრდება. ხუთი წლის წინ ის 247 მილიად დოლარად ფასდებოდა, ახლა კი 338 მილიარდად, ანუ ზრდამ 36% შეადგინა. გარდა ამისა, პროგნოზირებენ, რომ 2019 წლისთვის ეს ბაზარი შეფასდება 463 მილიარდ დოლარად, რაც ათწლეულის მანძილზე 88%-იან ზრდას შეადგენს. ეს საკმაოდ შთამბეჭდავი ციფრია, მით უფრო, თუ გავითვალისწინებთ, რომ ამ ტიპის საქონლის გარეშე ცხოვრება შესაძლებელია, მაგრამ, როგორც ჩანს, მთელი მსოფლიოს მასშტაბით ადამიანებს არ ენანებათ ფუფუნების საგნებში ფულის დახარჯვა. როგორც ამბობენ, თუ თქვენ ცხოვრებისთვის ყველა აუცილებელი ნივთის შეიძენთ, ამით კომფორტს მიაღწევთ, მაგრამ იქ, სადაც მთავრდება კომფორტი, იწყება ფუფუნება.
იმას, რასაც თავის კლიენტებს კომპანია Edmiston სთავაზობს, ისე შორს არის კომფორტისგან, როგორც პირველკლასელის ნახატი და ვინჩის შედევრისგან. Edmiston სპეციალიზებულია ლუქსის კლასის იახტებზე. შესაძლებელია მათი დაქირავება რამდენიმე დღით ან ყიდვა ერთპიროვნული სარგებლობისთვის. კლიენტების სიაში შესაძლებელია იპოვოთ „ჩელსის“ მფლობელი რუსი ოლიგარქი რომან აბრამოვიჩით დაწყებული, ინგლისელი ტელეწამყვანისა და მუსიკალური პროდიუსერის საიმონ კოუელით დამთავრებული ბევრი ცნობილი ადამიანის სახელი და გვარი. Edmiston-ის მარკეტინგის განყოფილების დირექტორი რორი ტრეიერი ამბობს, რომ მათთან კლიენტები არ მოიწყენენ: „ერთ-ერთი წამყვანი მოდელის – TV – იახტა სიგრძეში 85 მეტრს აღწევს. მას თან მოჰყვება ოთხი მოტორიანი კატერი, ბარი, საცურო აუზი, ხოლო მომსახურე პერსონალის რაოდენობის თანაფარდობა სტუმრების რაოდენობასთან არის ორი ერთთან“. გარდა ამისა, იახტაზე გათვალისწინებულია ვერტმფრენის მოედანი და პატარა, მაგრამ სასიამოვნო დეტალი – საცურაო აუზი თავისუფლად შეიძლება საცეკვაო მოედნად გადაკეთდეს.
დიდი ხანია უბრალოდ კომფორტს გასცდა ავტომანქანა Aston Martin-ის მწარმოებელი. სარეკლამო პროსპექტი ამტკიცებს, რომ: „შესაძლებელია ყველაფერი, რასაც კანონი უშვებს“, ავტომანქანა პროექტირდება კლიენტის სპეციფიკაციის მიხედვით.
ლუქსის კლასის ბაზარი გასაოცარი სისწრაფით იზრდება. ხუთი წლის წინ ის ფასდებოდა 247 მილიად დოლარად, ახლა კი ის 338 მილიარდამდე გაიზარდა, ანუ ზრდამ 36% შეადგინა.
ზრდის დიდი წილი მოდის რუსეთზე, ჩინეთსა და სხვა სწრაფადგანვითარებად ქვეყნებზე. თუმცა, მსოფლიოში ეკონომიკური ზრდის შენელებამ და რუსეთში პოლიტიკურმა სიტუაციამ ფუფუნების ბაზრის განვითარება ცოტათი შეაფერხა. ევროპული სტატისტიკური სამმართველოს – Euromonitor-ის დირექტორი ფლერ რობერტსი ამბობს, რომ ფოკუსმა შესაძლოა გადაინაცვლოს „ძველი“ ფულის მხარეს: „სოციალური დაძაბულობა და პოლიტიკური კონფლიქტები დიდ გავლენას ახდენენ მსგავსი ბაზრების განვითარებაზე. ამიტომ ლუქსის კლასის საქონლის სექტორში ზრდა ისევ ძველი კლიენტების ხარჯზე იქნება უზრუნველყოფილი განვითარებული ქვეყნებიდან“.
ამასთან, არ უნდა ვიფიქროთ, რომ განვითარებული ქვეყნები ფუფუნებით ნაკლებად არიან დაინტერესებულნი. Euromonitor პროგნოზირებს, რომ 2019 წლისთვის ფუფუნების საგნების ბაზარი შეფასდება 463 მილიარდ დოლარად, რაც ათწლეულის მანძილზე 88%-იან ზრდას შეადგენს.
Edmiston-ის იახტის დაქირავება კვირაში მილიონ დოლარად არის შესაძლებელი, ყველაზე ძვირფასი მოდელი „ნირვანა“ შეგიძლიათ 225 მილიონ დოლარად შეიძინოთ. Aston Martin-ის ავტომოვბილის ფასები 200 ათასიდან იწყება. მიუხედავად ასეთი ფასებისა, იახტა და ავტომანქანა არ არის ფუფუნების ბაზრის ძირითადი შემადგენელი. საშუალო კლასის ბევრი წარმომადგენელი უარს არ იტყოდა პატარა, მაგრამ ძალიან სასარგებლო ნივთზე, რომელიც, ერთი მხრივ, ძალიან არ დაარტყამს ჯიბეს, ხოლო მეორე მხრივ – პირველი საფეხურია ნამდვილი სიმდიდრისკენ მიმავალ გზაზე.
ლუქსის კლასის კატეგორიის საქონლის ყველაზე სწრაფად მზარდი კატეგორია აქსესუარებია: ჩანთები, საფულეები, პლანშეტებისთვისა და სმარტფონებისთვის განკუთვნილი ფუტლიარები და მზის სათვალეები. არსებული შეფასებით, ბაზრის ეს ნაწილი 2019 წლისთვის ორჯერ გაიზრდება და 86 მილიარდ დოლარს მიაღწევს.
ავიღოთ, მაგალითად, ქალის ჩანთა: ცოტაოდენი ტყავი, მოქლონები, გვირისტის ხაზები და პრინციპში, სულ ეს არის. რატომ უნდა ღირდეს სასურველი ნივთი რამდენიმე ათასი დოლარი? ბრენდების განხრით კონსალტინგური ფირმის – Caffeine Partnership – დამფუძნებელი ენდი მილიგანი ამბობს, რომ მთელი ეს პროდუქცია ისე რეკლამირდება, რომ მაქსიმალურად გაიზარდოს ის ფასი, რომელსაც მომხმარებელი გადაიხდის: „თავიდან იქმნება ასოციაციური კავშირი ფუფუნებასა და შესაბამის ბრენდთან, შემდეგ წესდება ფასი, რომლის გადახდის უფლებასაც მომხმარებელი საკუთარ თავს მისცემს“, – აცხადებს ენდი მილიგანი და დასძენს: „Armani-ს, Prada-ს, Gucci and Tiffany-ს აქვთ რამდენიმე საფასო ტრიუკი. მაგალითად, მათი სუნამოების ფასი იწყება ცოტა მაღალი ნიშნულიდან, ვიდრე ნაკლებად ცნობილ ბრენდებისა. მაგრამ არომატული სითხე ისხმება ლამაზ ფლაკონებში და მომხმარებელი ფიქრობს, რომ საკუთარ თავს ცოტათი განებივრების საშუალება მისცა, რისი გაკეთებაც სასურველი არ იყო, მაგრამ ძალიან სასიამოვნოა“.
როგორც კი რაიმე საქონელი გახდება შედარებით ხელმისაწვდომი, ის ნამდვილი ფუფუნების არომატს კარგავს. მარკეტინგული ფირმის – House of Luxury – წარმომადგენელი საიმონ პეკი ამას შემდგენაირად ხსნის: „როცა თქვენს მძღოლს ისეთივე საათი აქვს, როგორც თქვენ, დროა რამე უფრო საინტერესო შეიძინოთ“.
მაიკლ პანი, აღმოსავლეთ-ჩინეთის უნივერსიტეტიდან, რომელიც ლუქსის კლასის საქონლის მარკეტინგს სწავლობდა, ამბობს: „იმის მიხედვით, თუ რამდენად მდიდრდებიან მდიდრები, ისინი თანადათანობით უარს აცხადებენ ფართო მოხმარების ფუფუნების საგნებზე, რომლის ყიდვაც თითქმის ყველას შეუძლია“.
არის თუ არა წინააღმდეგობრივი იმის მტკიცება, რომ საქონლის ფართო ბრუნვა ბიზნესისთვის მავნეა? მაგრამ ეს ის ორმოა, რომელშიც შესაძლოა ჩავარდეს ფუფუნების საგნების ყველა მწარმოებელი. დავარქვათ ამას Burberry-ის ხაფანგი. ფირმამ თავისი ექსკლუზიური შარმი 2000-იანი წლების დასაწყისში დაკარგა, როცა დამახასიათებელ უჯრედებიან სამოსში ფეხბურთის ფანატები და პატარა ვარსკვლავები გამოჩნდნენ საპნის ოპერებიდან. სერიოზულმა მყიდველებმა ბრენდს ზურგი აქციეს. Burberry იძულებული გახდა მთლიანად შეეცვალა სტრატეგია, მოიწვია დიზაინერებისა და მოდელიორების ახალი ჯგუფი, რამაც ბრენდს საშუალება მისცა ისევ მაღალ ეშელონებში გადანაცვლებულიყო. ახლა კომპანია შედის ყველაზე ცნობილი ლუქსის ბრენდის ათეულში მსოფლიოს მასშტაბით და ფასდება 5,5 მილიარდ დოლარად.
ექსკლუზიურობის საფარველის შენარჩუნების სხვა მეთოდი, ენდი მილიგანის აზრით, არის სწორი ატმოსფეროს შექმნა: „ის, ვინც ამბობს, რომ ჩანთა ჩანთად რჩება იმის მიუხედავად, 20 დოლარი ღირს თუ 2000, რა თქმა უნდა, მართალია. მაგრამ, თუ თქვენ ყიდულობთ Burberry-ის პალტოს და Tiffany-ის საკიდს, თქვენ არ ყიდულობთ ნივთს, არამედ ფუფუნებას. ზოგჯერ უბრალოდ გინდებათ შეხვიდეთ საფირმო მაღაზიაში, რომ ამ ატმოსფეროს შეიგრძნოთ“.
როგორც ფირმა Van Cleef and Arpels-დან ჟან ბენემმა განაცხადა: „ჩვენ ჩვენს კლიენტებს ფუფუნების შეგრძნებას ვთავაზობთ. ჩვენ მათ მაგიურ და მომაჯადოებელ სამყაროში ვძირავთ“.
მომსახურების დონე ლუქსის კლასის სასტუმროების მიმზიდველობის მნიშვნელოვანი შემადგენელი ნაწილია. სერ როკკო ფორტე გაერთიანებული სამეფოს ერთ-ერთი უმსხვილესი კომპანიის – Forte Group – მეთაური იყო, რომელიც ასეულობით სასტუმროსა და რესტორანს ფლობდა. ახლა ის მხოლოდ მთელი მსოფლიოს მასშტაბით გაფანტულ ათ სასტუმროს მართავს. იახტების მწარმოებლებისაგან განსხვავებით, ის არ ამართლებს მყვირალა ფუფუნებას: „სასტუმრო, რა თქმა უნდა, მდიდრული უნდა იყოს, მაგრამ ის თვალში არ უნდა გხვდებოდეს. ფუფუნების ატმოსფერო არ იქმნება ახალი ტრიუკების ხარჯზე. ჩვენ მომსახურების გამორჩეულ დონეს ვთავაზობთ ჩვენს კლიენტებს, რომელიც თითოეულ მათგანზეა ორიენტირებული“.
მომსახურების ამ დონის შენარჩუნება ადვილი არ არის. ფორტეს შტატი 3000 ადამიანს შეადგენს.
სხვათა შორის, თუ თქვენ გადაწყვეტთ ერთი კვირით იქირაოთ კომპანია Edmiston-ის იახტა, სერვისის სახელგანთქმული დონე უზრუნველყოფილი გაქვთ. რორი ტრეიერი ამბობს: „თითოეულ კლიენტს პირადი თანაშემწე ენიშნება. ის ყველა დეტალზე ახდენს შეთანხმებას: რა მიმართულებით სურს კლიენტს გამგზავრება, რომელ პორტებში შესვლა, რამდენი სტუმრის მოწვევა და ა.შ. ჩვენ მოგზაურობის ყველა სტადიას ვგეგმავთ: კლიენტებს სახლში ვაკითხავთ, მიგვყავს კერძო თვითმფრინავამდე, ვხვდებით ტრაპთან და იახტამდე ვაცილებთ, შემდეგ კი ზუსტად ასევე ვაბრუნებთ სახლში. თანაშემწეები ყოველთვის ხაზზე არიან და მზად არიან ნებისმიერი წამოჭრილი პრობლემის მოსაგვარებლად“.
მიუხედავად ყველაფრისა, ბევრი არ ეთანხმება ფუფუნების ასეთ განსაზღვრებას. სახელგანთქმული ბრიტანელი მწერალი და ჟურნალისტი, კონსულტანტი პიტერ იორკი სკეპტიკურად უდგება თვითონ ფუფუნების კონცეფციას და განსაკუთრებით მასთან ასოცირებულ ბრენდებს. არიან კი ისინი ფუფუნების სინონიმები? იორკი ამბობს, რომ არა, ისინი უბრალოდ ბრენდები არიან.
მისი აზრით, ყველაფერი ძალიან მარტივად არის: „ფუფუნება – ეს ბიზნესის მოდელია“. თუკი თქვენ ხართ ბრენდი ფუფუნების საქონლისთვის, მაშინ თქვენ არა საქონელს, არამედ ბრენდს აწარმოებთ, ამბობს იგი. იორკი ფიქრობს, რომ ნამდვილ ფუფუნებას ფასს ვერ ჩამოკიდებ: „ნამდვილი ფუფუნება იმაში მდგომარეობს, რომ ღამე იღვიძებ და ფიქრობ, რომ კარგი იქნებოდა ყველიანი ტოსტის გასინჯვა. გვერდით კი გყავს ისეთი ვინმე, ვინც ამას შენს მაგივრად მოამზადებს და სიმპათიური ლანგრით მოგართმევს და ეს იქება არა კეთილი ნების გამოხატვა, არამედ ჩვეულებრივი, ბუნებრივი რამ“.